Banvit BRF’in hayata geçirdiği “Akıllı Çocuk Sofrası” projesi danışmanlarından Beslenme ve Diyet Uzmanı Aslı İçingür uzun açlık devirlerinde dikkat edilmesi gerekenleri ve gıda israfının nasıl önlenebileceğine yönelik teklifleri paylaştı

Toplumsal yatırımlarında hakikat beslenme ve besin israfının önlenmesi konusuna odaklanan Banvit BRF bu çerçevede Ulusal Eğitim Bakanlığı işbirliği ile hayata geçirdiği Akıllı Çocuk Sofrası projesi kapsamında farkındalık yaratma ve toplumu bilinçlendirme çalışmalarını sürdürüyor. Akıllı Çocuk Sofrası Danışmanlarından Beslenme ve Diyet Uzmanı Aslı İçingür, Ramazan ayında bu bahislerin daha da kıymet kazandığına dikkat çekerek uzun vadeli açlık devirlerinde kâfi su, lifli besin tüketimi, yeme müddeti hususlarının yanı sıra besin israfını önleyici yolları de sıraladı. 

Yaşam İçin “Su” Tüketimi

Uzun müddetli açlık periyodunda beden her zamankinden daha fazla suya muhtaçlık duyar. Bu yüzden sahur ve iftar öğünlerinde su tüketimi en az 1,5-2 litre olmalıdır. Bu periyotta doğal maden suyu da tüketilebilir fakat böbrek rahatsızlığı ve kalp yetmezliği olanlar ölçüsüne dikkat etmelidir. İçeriğindeki mineraller, bedenin asit baz istikrarının kurulmasına takviye sağlar. İftara başlamadan evvel bir bardak sudan fazlasını tüketmek sakıncalı olabilir. Yemekten sonra yarım saat ortalarla birer bardak su içilmelidir. Gereksiniminiz olan su ölçüsünü, 30-35 ml/kg başına hesaplayarak, kolay bir formülle bulabilirsiniz. Örneğin 70 kg bir birey için günlük su gereksinimi 70×30=2.100 ml olarak hesaplanır. 

Bağırsak Sıhhati İçin Kâfi “Lif” Alımı 

Lif bu periyodun sihirli sözcüğü, ayrıyeten sindirim sistemi için de hayli kıymetli. Midenin boşalmasını geciktirir ve daha uzun mühlet tok meblağ. Önerilen günlük 30 gr lif tüketilesi durumunda daha geç acıkılır ve bağırsaklarda problemler yaşanmaz. Yulaf, müsli, meyve, yeşillikler, tam tahıllı ya da tam buğday ekmekleri sahurda en önemli tüketebilecek lif kaynaklarıdır. Ayrıyeten kuru meyveler de lif açısından epey yüksek ve sahurda tüketimi önerilir. 

Ne Yediğiniz Kadar Ne Kadar Müddette Yediğiniz De Önemli

Çok süratli yemek yeme beyne tokluk sinyalinin iletilmesini yavaşlatır zira beyin doyma sinyalini yemekten 15-20 dakika sonra verir. İftarda birinci 10 dakikada her şeyi yiyip bitirmek önemli mide ve kalp sıkıntılarına yol açabilir. Buradaki bir öteki kritik nokta ise iftarla sahur ortasını modüllere bölebilmek. İftar sonrasındaki süreci 2 orta öğün olarak bölmek, kilo denetimi ve kan şekerinin regülasyonu açısından hayli değerli. Sonuç olarak yemek yavaş ve küçük lokmalar formunda tüketmeli ve saatlere yayılmalı. 

RAMAZANDA BESİN İSRAFINA DİKKAT

Gıda israfı, dünyadaki tüm ülkelerde değerli bir sorun. Birleşmiş Milletler Besin İsraf Endeksi Raporu’na nazaran Türkiye’de her yıl 7.7 milyon ton yiyecek ve içecek israf ediliyor. Bu sayı kişi başına düşünüldüğünde yıllık yaklaşık 93 kg besin israfı manasına geliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’na nazaran Türkiye’de her gün 4.9 milyon ton ekmek israf ediliyor. Ramazan ayında ise bu sayılar çok daha büyük boyutlara ulaşıyor, Ramazan pidesi de en çok israf edilen besinler ortasında yerini alıyor. 

Ramazan ayında, gün uzunluğu aç kaldığımız için canımız pek çok şey çekiyor, alışveriş listeleri kabarıyor ve muhtaçlığımız olduğu kadar olmayan besinler da alınabiliyor. Bu durum da besin israfının önünü açıyor. Kolay tedbirler alarak besin israfının önüne geçmek mümkün. Alışveriş çoklukla oruçluyken yapılır ancak öncesinde kesinlikle tokken bir alışveriş listesi hazırlamak israfı önlemeye yardımcı olabilir. 

İftar ve sahurda yenilecek yemekleri planlayıp bir haftalık menü oluşturarak fazla yemeklerin buzdolabında unutulmasının ve bozulmasının önüne geçmek mümkün. Bu noktada hazırlanan yemeklerin gerçek bir formda saklanması da büyük ehemmiyet taşıyor. Yemekleri hava almayacak biçimde saklamak, pişirdikten 2 saat sonra buzdolabına kaldırmak ve bir sonraki tüketimde tencereden gereksinim kadarını alıp ısıtmak meskenlerde en çok yapılan israf biçimi olan yemek dökmenin önüne geçen tedbirler.

Ekmek, pide üzere unlu eserler bilhassa oda sıcaklığında kaldığında çok çabuk kurur ve bayatlar. Bu durumda birden fazla kişi bayatlayan eseri çöpe atar. Bunu önlemek için 1-2 gün içerisinde tüketilecekse ağzı kapalı bir buzdolabı poşetinde oda sıcaklığında saklanabilir ya da daha uzun mühlet korumak için buzdolabında saklanıp istendiğinde ısıtılarak tüketilebilir. Pideyi yumuşatmak için de üzerini biraz nemlendirdikten sonra ısıtmak tahlil olabilir. 

Vücudunuzun Gereksinimine Nazaran Bir Sofra Oluşturmaya İtina Gösterin

Uzun saatler süren açlık sonrası yenen yiyeceklerin besin kıymeti, nasıl pişirildiği, neler içerdiği hayli değerli. Açken hazırlanan sofralarda yapılan en büyük yanılgı bol kalorili ve karbonhidrat içeren pek çok yemeği birebir anda hazırlamak. Lakin bir anda bu kadar fazla ölçüde yemek tüketilmesi hem hazımsızlığa hem de besin israfına sebep olur. Bu noktada istikrarlı bir yemek sisteminin oluşturulması hayli kritik bir kıymete sahip. Sofralarda hafif fakat besin pahası yüksek yemekler, pişmiş ve çiğ sebzeler, hafif bir çorba bulundurmak çok daha uygun bir tercih olacaktır. 

Tavuk Paçası Böreği 

Malzemeler

• ½ Pide / ekmek (bayatlamış) / yufka ile de yapabilirsiniz 
• 2 adet tavuk bonfile göğüs
• 2 yemek kaşığı sıvı yağ
• Tuz ve Karabiber (arzu edilen miktarda)

Sos için:

• 1 yumurta
• 2 yemek kaşığı un (tepeleme)
• 3 yemek kaşığı yoğurt
• 3 su bardağı tavuk suyu
• 2 diş sarımsak (rende)
• 1 yemek kaşığı sirke
• Tuz

Yapılışı:

• Tavuk etlerini 5 su bardağı suda haşlayın. Haşlanan tavuk etlerini küçük küçük doğrayarak tuz ve karabiberle harmanlayın. 
• Bayatlamış pide / ekmeğinizi nizi küp küp kesip, 2 yemek kaşığı kadar sıvı yağ ile harmanlayın. Bir fırın tepsisine dizip, fırında kızartın. 
• 1 su bardağı tavuk suyunu kenara ayırıp, sirke hariç tüm sos gereçlerini çırpıcıyla pürüzsüz bir biçimde çırpıp, ocakta sosunuz yoğunlaşıncaya kadar pişirin.
• Pişen sosun altını kapatarak ılınmasını bekleyin. Ilınmış sosa sirke ve tuzunu da ek ederek sosu hazır hale getirin. 
• Bu ortada üzeri kızaran pide / ekmeklerinizi fırından çıkartarak ayırdığımız bir bardak tavuk suyunu üzerlerine döküp fırında yaklaşık 5 dakika daha pişirerek tavuk suyunu çekmesini sağlayalım. 
• Pişen pide / ekmeklerin üzerine sosu döküp üstüne didiklediğimiz tavukları serpelim. Yemeğimiz servise hazır afiyet olsun. 

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı